Prof. Dr. Halil İnalcık'ın kaleme aldığı 'Osmanlı İmparatorluğu: Tarihsel Bir İnceleme' (genellikle iki cilt halinde yayımlanan ve kutulu set olarak sunulan bu eser, orijinal adının çevirisi veya farklı bir baskı olabilir; burada belirtilen 'Osmanlı İmparatorluğu 2 Cilt Kutulu' başlığıyla bilinen temel eseri kastediyoruz) Osmanlı tarihinin en kapsamlı ve otoriter kaynaklarından biridir. Bu eser, Osmanlı Devleti'nin kuruluşundan yıkılışına kadar geçen altı yüzyıllık süreci, derinlemesine bir analizle ele alır. Kitap, sadece siyasi ve askeri olayları sıralamakla kalmaz, aynı zamanda Osmanlı toplumunun ekonomik, sosyal, kültürel ve idari yapısını da tüm boyutlarıyla aydınlatır. İnalcık, coğrafi keşifler, Rönesans, Reform gibi küresel değişimlerin Osmanlı üzerindeki etkilerini incelerken, devletin kurumlarının nasıl evrildiğini, fetihlerin ve göçlerin toplumsal etkilerini, tarım ve sanayinin gelişimini, ticaret yollarının önemini, vergilerin işleyişini, şehir hayatını, aile yapısını ve dini anlayışları detaylı bir şekilde aktarır. Eserin temel teması, Osmanlı İmparatorluğu'nun sadece askeri bir güç olarak değil, aynı zamanda köklü kurumları, gelişmiş ekonomisi ve zengin kültürüyle küresel bir medeniyet merkezi olarak nasıl varlığını sürdürdüğüdür. İnalcık, Osmanlı'yı Batı ile karşılaştırarak, onun kendine özgü yapısını ve küresel sistemdeki yerini analiz eder. Kitabın hedef kitlesi, tarihle ilgilenen herkesi kapsar; lisans ve lisansüstü düzeydeki tarih öğrencileri, akademisyenler, araştırmacılar ve Osmanlı tarihine ilgi duyan genel okuyucular için paha biçilmez bir kaynaktır. Eserin üslubu, akademik titizlik ve anlaşılır bir dilin birleşimiyle dikkat çeker. İnalcık, belgelerle desteklenen argümanlarını, akıcı bir anlatımla okuyucuya sunar. Benzer eserler arasında, özellikle Osmanlı'nın farklı dönemlerini veya belirli yönlerini inceleyen diğer büyük tarihçilerin çalışmaları sayılabilir; ancak İnalcık'ın bu eseri, kapsayıcılığı ve derinliğiyle öne çıkar.

Prof. Dr. Halil İnalcık (1916-2016), modern Türk tarihçiliğinin en önemli isimlerinden biri olarak kabul edilir. Türkiye'nin yetiştirdiği en büyük Osmanlı tarihçisi olan İnalcık, Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluşundan yıkılışına kadar olan döneme dair çalışmalarıyla uluslararası alanda büyük bir saygı görmüştür. Ankara Üniversitesi'nde ve ardından Bilkent Üniversitesi'nde uzun yıllar hocalık yapmış, sayısız öğrenci yetiştirmiştir. İnalcık'ın üslubu, akademik titizlik, derinlemesine arşiv araştırmaları ve eleştirel bir bakış açısıyla şekillenmiştir. Olayları sadece kronolojik olarak aktarmak yerine, neden-sonuç ilişkilerini kurarak, belgelerle destekleyerek ve dönemin sosyal, ekonomik, kültürel bağlamını göz önünde bulundurarak analiz etmeyi tercih eder. Bu yaklaşımı, onun eserlerini sadece bilgi deposu olmaktan çıkarıp, okuyucuyu düşünmeye ve sorgulamaya sevk eden derinlikli analizler haline getirmiştir. Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluşunu, yükselişini, duraklamasını ve çöküşünü kapsayan geniş bir perspektif sunan İnalcık'ın en önemli eserleri arasında 'Osmanlı İmparatorluğu'nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi: 1300-1800', 'Şehre Hükmedenler: Osmanlı Döneminde İstanbul', 'Fatih Devri Üzerine Araştırmalar' gibi çalışmaları sayılabilir. 'Osmanlı İmparatorluğu' adlı eseri ise, onun kapsamlı bilgisini ve analiz gücünü en iyi yansıtan başyapıtlarından biridir. İnalcık, çalışmalarından dolayı sayısız ulusal ve uluslararası ödül ve takdirle onurlandırılmıştır. Bunlar arasında Türk Tarih Kurumu Şeref Üyeliği, çeşitli üniversitelerden fahri doktora unvanları ve uluslararası bilimsel kuruluşlardan aldığı ödüller bulunmaktadır. İnalcık, Osmanlı döneminin sadece siyasi ve askeri tarihiyle değil, aynı zamanda hukuki, idari, ekonomik ve sosyal yapısıyla da yakından ilgilenmiş, bu alanlarda yaptığı özgün araştırmalarla Osmanlı tarihçiliğine yeni boyutlar kazandırmıştır. Onun çalışmaları, Osmanlı'yı sadece bir imparatorluk olarak değil, aynı zamanda köklü kurumları, gelişmiş ekonomisi ve zengin kültürüyle küresel bir medeniyet olarak anlamamızı sağlamıştır. İnalcık, yaşadığı dönem boyunca (20. yüzyılın ikinci yarısı ve 21. yüzyılın başları) Osmanlı tarihçiliğinin gelişiminde öncü bir rol oynamış, uluslararası alanda Türk tarihçiliğinin tanınırlığını ve saygınlığını artırmıştır. Onun eserleri, günümüzde de Osmanlı tarihi alanında temel başvuru kaynakları olarak kullanılmaya devam etmektedir. İnalcık'ın akademik mirası, Osmanlı İmparatorluğu'nun karmaşık ve çok yönlü yapısını anlamak isteyen araştırmacılar ve öğrenciler için paha biçilmez bir değer taşımaktadır.