Moritz Wagner'in 1863 yılında yayımlanan 'Kafkas Rus Savasinda Cerkesler Cecenler Kazaklar Ve Gurculer' adlı eseri, 19. yüzyılın ortalarında Kafkasya'da cereyan eden ve bölgenin etnik ve siyasi yapısını derinden etkileyen Rus-Kafkas savaşlarına odaklanan kapsamlı bir tarih ve etnografya çalışmasıdır. Wagner, bu savaşlarda önemli roller üstlenen Çerkesler, Çeçenler, Kazaklar ve Gürcüler gibi farklı halkların mücadelelerini, yaşam biçimlerini, kültürlerini ve savaş sırasındaki durumlarını detaylı bir şekilde ele alır. Eser, Rus İmparatorluğu'nun Kafkasya'daki yayılmacı politikalarının bölge halkları üzerindeki etkilerini, direniş hareketlerini ve bu süreçteki toplumsal değişimleri gözler önüne sermektedir. Wagner'in anlatımı, birinci elden gözlemlere ve yerel kaynaklara dayanmasıyla dikkat çeker. Kitabın temel temaları arasında emperyalizmin yıkıcı etkileri, ulusal kimlikler, direniş ve hayatta kalma mücadelesi, kültürel çatışmalar ve halkların kaderini belirleyen jeopolitik gelişmeler yer almaktadır. Yazar, farklı etnik grupların bakış açılarını ve deneyimlerini dengeli bir şekilde sunmaya çalışarak, okuyucuya Kafkasya'nın karmaşık tarihi hakkında derinlemesine bir anlayış kazandırmayı hedefler. Kitap, özellikle tarihçiler, etnologlar, Kafkasya çalışmalarıyla ilgilenen araştırmacılar ve 19. yüzyıl Rus ve Osmanlı tarihi üzerine bilgi edinmek isteyen genel okuyucular için değerli bir kaynaktır. Eserin hedef kitlesi, bölgenin tarihi ve kültürel mirasına ilgi duyan, savaşların insani boyutunu anlamak isteyen ve farklı toplumların bir arada yaşama veya çatışma dinamiğini araştıran herkesi kapsamaktadır. Benzer eserler arasında J.F. Baddeley'in 'The Russian Conquest of the Caucasus', Douglas M. Frazetta'nın 'The Caucasus: An Introduction' ve Edmund Spencer'ın 'Travels in Circassia, Krim-Tartary, etc.' gibi Kafkasya'nın tarihi ve kültürü üzerine yazılmış diğer önemli çalışmalar bulunmaktadır. Wagner'in eseri, dönemin Batı Avrupası'nın Kafkasya'ya olan ilgisini ve bu bölgeye dair bilgi birikimini yansıtması açısından da önemlidir.

Moritz Wagner (1813-1887), Alman bir gezgin, yazar ve doğa bilimcidir. Özellikle Orta Doğu, Orta Asya ve Kuzey Afrika'ya yaptığı seyahatlerle tanınır. Wagner'in eserleri, seyahat ettiği bölgelerin coğrafyası, doğası, kültürü, gelenekleri ve siyasi durumu hakkında zengin bilgiler sunar. Kendisi, 19. yüzyılın ortalarında Kafkasya'ya yaptığı seyahatler sırasında bölgedeki etnik gruplar, Rus İmparatorluğu'nun yayılmacı politikaları ve yerel halkların direnişi hakkında önemli gözlemler yapmıştır. Bu gözlemler, onun en bilinen eserlerinden biri olan 'Kafkas Rus Savasinda Cerkesler Cecenler Kazaklar Ve Gurculer' kitabının temelini oluşturmuştur. Wagner'in üslubu, genellikle gözlemci, betimleyici ve yer yer analitik bir yapıya sahiptir. Seyahatlerinde topladığı bilgilerle, okuyucuyu adeta bölgeye götürmüş gibi canlı tasvirler sunar. Etnografik detaylara verdiği önem, eserlerinin akademik değerini artırmıştır. Wagner'in önemli eserleri arasında 'Reise nach Persien und Kurdistan' (Persistan ve Kürdistan'a Seyahat), 'Der Schah von Persien und die drei Wanderungen durch das nördliche Persien' (Persistan Şahı ve Kuzey Persistan'da Üç Seyahat) ve Kafkasya üzerine olan eseri bulunmaktadır. Wagner'in eserleri, yaşadığı dönemdeki Avrupalıların Doğu ve Kafkasya algısını şekillendirmede rol oynamıştır. Kendisi, bilimsel ve edebi çevrelerde tanınan bir isim olmasına rağmen, özellikle büyük ödüllerle anılan bir figür olmaktan çok, seyahat yazıları ve etnografik çalışmalarıyla kalıcı bir iz bırakmıştır. Wagner'in yaşadığı dönem, Avrupa'da oryantalizm akımının yükseldiği, coğrafi keşiflerin ve sömürgeciliğin hız kazandığı bir zamandı. Bu bağlamda Wagner'in eserleri, dönemin bilimsel ve kültürel merakını yansıtmakla birlikte, aynı zamanda Batı'nın Doğu ve Kafkasya'ya bakış açısını da anlamak için önemli bir kaynaktır. Wagner, bu bölgelerdeki sosyal yapıları, dini inançları ve siyasi dinamikleri de gözlemleyerek, kendi dönemine özgü bir perspektif sunmuştur.