Max Frisch'in 'Insan Nedir Ki' (Orijinal adıyla 'Homo Faber') adlı romanı, 1957 yılında yayımlanmış, modern edebiyatın önemli eserlerinden biridir. Roman, İsviçreli bir mühendis olan Walter Faber'in hayatını merkeze alır. Faber, rasyonel düşüncenin ve teknolojinin insan hayatını nasıl şekillendirdiğini sorgulayan bir karakterdir. Hikaye, Faber'in Latin Amerika'da bir uçak kazasından kurtulmasıyla başlar. Bu olay, onun hayatında dönüm noktası olur ve onu Avrupa'ya, eski sevgilisi Hanna'ya ve kızı Sabeth'e doğru bir yolculuğa sürükler. Roman, Faber'in geçmiş hatalarıyla yüzleşmesini, tesadüflerin ve kaderin rolünü inceler. Faber, bir saat ustası gibi hassas bir adamdır; her şeyi mekanik ve bilimsel olarak açıklamaya çalışır, ancak hayatın kaotik doğasıyla karşılaştığında çaresiz kalır. Romanın ilk bölümü, Faber'in Meksika'daki maceralarını anlatırken, ikincisi Yunanistan'da trajik bir sonla biter. Frisch, bu eserinde, antik Yunan tragedyalarından esinlenerek modern insanı ele alır. Faber'in hikayesi, Sophokles'in 'Oedipus Rex'ine benzer şekilde, babayla kızı arasındaki yasak ilişkiyi ima eder, ancak bu ilişki tesadüfler zinciriyle ortaya çıkar. Roman, 20. yüzyılın ortalarında, II. Dünya Savaşı sonrası Avrupa'da, teknolojinin yükselişi ve hümanizmin kaybı bağlamında yazılmıştır. Tema açısından, 'Insan Nedir Ki' rasyonalizm ile irrasyonalizm arasındaki çatışmayı derinlemesine işler. Faber'in mühendis kimliği, onu deterministik bir dünya görüşüne hapseder; o, her şeyi hesaplanabilir görür, ancak aşk, ölüm ve tesadüfler gibi unsurlar bu görüşü yıkar. Roman, modern insanın mitlerden kopuşunu ve bu kopuşun yarattığı yalnızlığı ele alır. Frisch, burada insanın makineleşmesini eleştirir: Faber, duygularını bastıran, her şeyi teknik terimlerle açıklayan bir figürdür. Bu, varoluşçu felsefeye yakındır; Camus veya Sartre'ın eserlerindeki gibi, absürdün farkına varma teması hâkimdir. Ayrıca, cinsellik ve tabular da romanda önemli yer tutar; Faber'in Sabeth'e duyduğu çekim, bilinçaltı arzuları ve toplumsal normları sorgular. Romanın dili sade ama etkilidir; Frisch'in otobiyografik unsurları da içerdiği söylenir, zira yazarın kendi seyahat deneyimleri yansır. Hedef okur kitlesi, entelektüel okuyuculardır; felsefe, edebiyat ve mühendislik gibi alanlara ilgi duyanlar, 30 yaş üstü bireyler için idealdir. Roman, kısa olmasına rağmen yoğun bir okuma gerektirir; lise veya üniversite öğrencileri için de öğreticidir, çünkü modernite eleştirisi yapar. Benzer eserler arasında, Albert Camus'un 'Yabancı'sı (rasyonalizm ve absürd), Franz Kafka'nın 'Dava'sı (bürokrasi ve yalnızlık) ve Hermann Hesse'nin 'Siddhartha'sı (kişisel yolculuk) sayılabilir. Ayrıca, Günter Grass'ın 'Teneke Trumbet'i gibi Alman-Swiss edebiyatından eserler benzer temalara sahiptir. Roman, sinemaya da uyarlanmıştır (Rainer Werner Fassbinder tarafından 1991'de), bu da popülerliğini gösterir. Frisch'in bu kitabı, onun oyun yazarlığından romanına geçişini simgeler ve edebiyat eleştirmenleri tarafından başyapıt olarak kabul edilir. Hikayenin trajik sonu, okuyucuyu insan doğasının kırılganlığı üzerine düşündürür: Faber, son nefesinde bile rasyonalizmini korur, ama bu onu kurtarmaz. Roman, 500 sayfadan az olsa da, felsefi derinliğiyle uzun bir etki bırakır.

Max Frisch (1911-1991), İsviçre'nin en önemli yazarlarından biri olarak kabul edilir. Zürih'te doğan Frisch, mimarlık eğitimi aldı ve bir süre bu mesleği sürdürdü, ancak II. Dünya Savaşı sırasında askerlik deneyimleri ve savaş sonrası Avrupa'nın kaosu, onu edebiyata yöneltti. Frisch, otobiyografik unsurları eserlerine ustalıkla yedirir; kendi hayatındaki seyahatler, kimlik arayışları ve entelektüel sorgulamalar, yazdıklarının temelini oluşturur. 1950'lerde roman ve tiyatro alanında ün kazandı. Üslubu, minimalist ve ironiktir; diyalogları keskin, betimlemeleri gerçekçi ama felsefi derinliklidir. Frisch, absürd tiyatro etkileri taşır, Beckett veya Ionesco'ya benzer şekilde, modern insanın yalnızlığını ve toplumun saçmalıklarını ele alır. Onun eserleri, İsviçre nötrlüğü bağlamında Avrupa kimliğini sorgular. Önemli eserleri arasında 'Andorra' (1961, antisemitizm temalı oyun), 'Biedermann ve Yanmışlar' (1958, yangın metaforuyla faşizm eleştirisi), 'Gunter' (1974, otobiyografik roman) ve elbette 'Insan Nedir Ki' (1957) yer alır. 'Stiller' (1954) romanı da kimlik temalı bir başyapıttır. Frisch, ödülleriyle de tanınır: 1958'de Kleist Ödülü, 1965'te Georg Büchner Ödülü, 1976'da Friedenspreis des Deutschen Buchhandels gibi prestijli ödüller aldı. Ayrıca, İsviçre Edebiyat Ödülü ve Pour le Mérite gibi onurlandırılmalar yaşadı. Dönemi, Soğuk Savaş yıllarıdır; Frisch, savaş sonrası hümanizmi savundu, nükleer tehlike ve totaliter rejimlere karşı yazdı. 1960'larda Berlin Duvarı'nın inşası gibi olaylar, eserlerini etkiledi. Frisch'in oyunları, Alman tiyatrosunda devrim yarattı; absürd ve politik tiyatro arasında köprü kurdu. Kişisel hayatı da ilginçtir: İki evliliği oldu, seyahat tutkunu bir adamdı ve mimarlık kariyeriyle edebiyatı birleştirdi. Ölümünden sonra, eserleri dünya çapında çevrildi ve okullarda okutuldu. Frisch, İsviçre edebiyatını uluslararası düzeye taşıdı; onun mirası, modernite eleştirisi ve bireysel özgürlük temalarında yaşar.