Mukaddime (Osmanlıca Tercümesi), İbn Haldun'un en önemli eseri olan "Mukaddime"nin Osmanlı Türkçesine çevrilmiş halidir. İki ciltten oluşan bu eser, 14. yüzyılın sonları ile 15. yüzyılın başlarında yaşamış olan İbn Haldun'un, tarih, toplum, siyaset, ekonomi ve medeniyet gibi çok çeşitli konulardaki görüşlerini içerir. Eser, sadece bir tarih kitabı olmanın ötesinde, toplumsal ve siyasi olayları analiz eden, medeniyetlerin yükseliş ve çöküşlerini inceleyen, evrensel bir bakış açısı sunan bir çalışmadır.

**Kitabın Özeti ve Teması:**

Mukaddime, İbn Haldun'un tarih felsefesini ve sosyolojiye dair temel düşüncelerini ortaya koyduğu bir eserdir. Eserde, toplumların ve medeniyetlerin nasıl kurulduğu, geliştiği ve yıkıldığına dair teoriler geliştirilir. İbn Haldun, asabiyet (toplumsal dayanışma) kavramını merkeze alarak, toplumların bir arada durmasını sağlayan bağları ve bu bağların zamanla nasıl zayıfladığını analiz eder. Ayrıca, iklimin, coğrafyanın ve ekonomik faktörlerin toplumlar üzerindeki etkilerini de inceler. Eser, devletlerin ortaya çıkışı, yönetimi, ekonomisi ve kültürü gibi konuları da detaylı bir şekilde ele alır. İbn Haldun, tarihi olayları sadece kronolojik bir sıralamayla değil, aynı zamanda bu olayların altında yatan nedenleri ve sonuçları da analiz ederek değerlendirir. Mukaddime'nin temel teması, insanlık tarihinin döngüsel bir yapıya sahip olduğu ve medeniyetlerin yükseliş ve çöküşlerinin belirli kanunlara tabi olduğudur. İbn Haldun, bu kanunları ortaya koyarak, geleceğe dair öngörülerde bulunmayı amaçlar.

**Hedef Okur Kitlesi:**

Mukaddime (Osmanlıca Tercümesi), tarih, sosyoloji, siyaset bilimi, felsefe ve ekonomi gibi alanlara ilgi duyan okurlar için önemli bir kaynaktır. Eser, özellikle İbn Haldun'un düşüncelerini anlamak, tarih felsefesi ve toplumsal analizler üzerine derinlemesine bilgi edinmek isteyen araştırmacılar, akademisyenler ve öğrenciler için vazgeçilmezdir. Ayrıca, Osmanlı tarihi ve kültürü hakkında bilgi edinmek isteyen, dönemin sosyal ve siyasi yapısını anlamak isteyen okurlar için de önemli bir kaynaktır. Eserin dili, Osmanlıca olmasına rağmen, günümüz Türkçesine çevirileri sayesinde geniş bir okuyucu kitlesine ulaşmaktadır. Mukaddime, farklı disiplinlerden okurlara hitap eden, çok yönlü bir eserdir.

**Benzer Kitaplar:**

Mukaddime'nin düşünce dünyasına yakın duran ve benzer konuları ele alan bazı eserler şunlardır:
* **İbn Haldun'un diğer eserleri:** Özellikle "Tarih" adlı eseri, Mukaddime'deki teorilerin pratik uygulamalarını ve tarihsel olaylara uygulanışını gösterir.
* **Tarih Felsefesi üzerine yazılmış eserler:** Karl Marx'ın "Das Kapital"i, Oswald Spengler'in "Batı'nın Çöküşü" gibi eserler, medeniyetlerin yükseliş ve çöküşleri üzerine farklı perspektifler sunar.
* **Sosyoloji ve Siyaset Bilimi üzerine temel eserler:** Emile Durkheim'ın "Toplumsal İşbölümü", Max Weber'in "Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu" gibi eserler, toplumsal yapıları ve siyasi sistemleri analiz eder.
* **Klasik İslam düşüncesi üzerine eserler:** Farabi, İbn-i Sina ve Gazali gibi düşünürlerin eserleri, İbn Haldun'un düşünce dünyasını anlamak için önemli bir zemin oluşturur.

İbn Haldun, tam adıyla Ebu Zeyd Abdurrahman bin Muhammed bin Haldun el-Hadrami, 1332 yılında Tunus'ta doğmuş, 1406 yılında Kahire'de vefat etmiş ünlü bir Müslüman düşünür, tarihçi, sosyolog ve devlet adamıdır. İbn Haldun, modern sosyolojinin öncülerinden biri olarak kabul edilir ve tarih felsefesi alanında önemli çalışmalar yapmıştır.

**Biyografi:**

İbn Haldun, Kuzey Afrika'da çeşitli şehirlerde eğitim görmüş, fıkıh, hadis, felsefe, mantık ve matematik gibi farklı alanlarda uzmanlaşmıştır. Genç yaşlarda siyasete atılmış, Fas, İspanya ve Mısır'da çeşitli devlet görevlerinde bulunmuştur. Özellikle Kuzey Afrika'daki siyasi çekişmelerde aktif rol oynamış, farklı hanedanlıklar arasında elçi olarak görev yapmıştır. Siyasi tecrübeleri, onun toplumsal ve siyasi olaylara dair derinlemesine analizler yapmasını sağlamıştır. Hayatının son dönemlerinde Kahire'ye yerleşmiş ve Ezher Üniversitesi'nde dersler vermiştir.

**Yazım Üslubu:**

İbn Haldun, analitik ve sistematik bir yaklaşıma sahip, bilimsel bir üslupla yazmıştır. Gözlem ve deneyime dayalı argümanlar kullanarak, soyut kavramları somut örneklerle açıklamıştır. Eserlerinde, kavramları tanımlamış, sınıflandırmış ve aralarındaki ilişkileri ortaya koymuştur. Tarihi olayları değerlendirirken, sadece kronolojik bir sıralama yapmakla kalmamış, aynı zamanda bu olayların altında yatan nedenleri ve sonuçları da incelemiştir. İbn Haldun'un üslubu, derinlikli analizleri, özgün fikirleri ve bilimsel yaklaşımı ile öne çıkar.

**Önemli Eserleri:**

* **Mukaddime:** İbn Haldun'un en önemli eseridir. Tarih felsefesi, sosyoloji, siyaset bilimi, ekonomi ve medeniyetler tarihi üzerine temel bilgiler içerir.
* **Kitabü'l-İber (Tarih):** Mukaddime'deki teorilerin pratik uygulamalarını gösteren, dünya tarihini konu alan kapsamlı bir eserdir.

**Aldığı Ödüller:**

İbn Haldun, yaşadığı dönemde doğrudan bir ödül almamıştır. Ancak, düşünceleri ve eserleri, ölümünden sonra yüzyıllar boyunca büyük bir saygı görmüş ve farklı alanlarda etkili olmuştur. Modern dönemde, İbn Haldun'un düşüncelerine olan ilgi artmış ve sosyoloji, tarih, siyaset bilimi gibi alanlarda önemli bir kaynak olarak kabul edilmiştir.

**Yaşadığı Dönem:**

İbn Haldun, 14. yüzyılın sonları ile 15. yüzyılın başlarında yaşamıştır. Bu dönem, İslam dünyasında siyasi istikrarsızlıkların yaşandığı, farklı hanedanlıkların mücadele ettiği ve Avrupa'da Rönesans'ın başladığı bir dönemdir. İbn Haldun'un yaşadığı coğrafya, İslam medeniyetinin önemli merkezlerinden biriydi ve bu dönemde bilim, sanat ve kültür alanlarında önemli gelişmeler yaşanıyordu. İbn Haldun'un eserleri, bu dönemin sosyal, siyasi ve kültürel atmosferini yansıtır.