Hatai: Türk Süsleme Sanatlarında Stilize Çiçekler, Cahide Keskiner tarafından kaleme alınmış, Türk sanat tarihinin en büyüleyici unsurlarından biri olan süsleme sanatlarını derinlemesine inceleyen bir eserdir. Kitap, özellikle Hatai üslubunun, yani Safevi dönemi şairi ve hükümdarı Şah İsmail'in takma adıyla anılan motiflerin, Türk-İslam sanatındaki çiçek stilizasyonunu merkeze alır. Bu eser, Osmanlı ve Safevi sanat geleneklerinin kesişim noktasında yer alan hatayi motiflerini, mimari süslemelerden minyatürlere, çini sanatından halı dokumacılığına kadar geniş bir yelpazede ele alır. Yazar, bu motiflerin kökenlerini Orta Asya'dan Anadolu'ya uzanan göç yollarında arar ve Pers, Bizans ve İslam sanatlarının etkileşimini detaylı bir şekilde betimler. Kitabın ana teması, stilize çiçeklerin sadece estetik bir unsur olmanın ötesinde, sembolik anlamlar taşımasıdır. Örneğin, lale motifi hem cennet bahçelerini hem de ilahi aşkı temsil ederken, gül motifi tasavvufi derinlikler taşır. Keskiner, bu motiflerin matematiksel simetri ve geometrik düzenlemelerle nasıl evrensel bir dil oluşturduğunu vurgular. Kitap, zengin görsel materyallerle desteklenir; Topkapı Sarayı, Selimiye Camii ve Şiraz'daki camilerden alınan fotoğraflar, çizimler ve eskizler, okuyucuya motiflerin evrimini somutlaştırır. Bölümler halinde yapılandırılan kitap, ilk kısımda hatayi üslubun tarihsel gelişimini anlatırken, ikincisinde teknik analizlere yer verir. Üçüncü bölümde ise modern tasarıma uyarlamalar tartışılır, örneğin çağdaş tekstil ve mobilya tasarımında hatayi motiflerin kullanımı. Tema olarak, kitap kültürel mirasın korunması ve yeniden yorumlanması üzerine yoğunlaşır. Geleneksel sanatların günümüz dünyasında nasıl ilham kaynağı olabileceğini sorgular ve küreselleşme karşısında yerel motiflerin önemini vurgular. Hedef okur kitlesi, sanat tarihçileri, mimarlık öğrencileri, grafik tasarımcılar ve Türk kültürüne ilgi duyan entelektüellerden oluşur. Bu kitap, akademik bir derinlik sunarken, aynı zamanda sanatseverler için erişilebilir bir anlatım tarzı benimser; teknik terimler açıklanır ve her bölüm sonunda özetler verilir. Benzer eserler arasında, Celal Esad Arseven'in 'Türk Sanatı' kitabı yer alır ki, bu eser genel bir bakış sunsa da Keskiner'in kitabı hatayi motiflerine odaklanarak daha spesifik bir inceleme yapar. Başka bir benzer, Wendy M.K. Shaw'un 'The Islamicate City' adlı çalışmasıdır, ancak o mimariye odaklanırken, bu kitap süsleme sanatlarının botanik unsurlarını ön plana çıkarır. Ayrıca, John M. Rogers'ın 'Empire of the Sultans' kitabı Osmanlı sanatını kapsar, fakat stilize çiçeklerin sembolizmini bu kadar detaylı işlemez. Keskiner'in eseri, bu alanda bir boşluğu doldurur ve Türk sanatının evrensel değerini uluslararası bir perspektiften ele alır. Kitabın bir diğer güçlü yanı, yazarın saha araştırmalarına dayalı olmasıdır; Keskiner, İran ve Türkiye'deki müzeleri ziyaret ederek motiflerin orijinal hallerini incelemiş ve bu deneyimleri metne yansıtmıştır. Bu sayede kitap, kuru bir akademik metin olmaktan çıkıp, canlı bir anlatıya dönüşür. Okuyucu, sayfaları çevirdikçe sanki bir sanat galerisinde dolaşıyormuş gibi hisseder. Sonuç olarak, Hatai: Türk Süsleme Sanatlarında Stilize Çiçekler, Türk sanat mirasının inceliklerini keşfetmek isteyen herkes için vazgeçilmez bir kaynaktır.

Cahide Keskiner, Türk sanat tarihi ve İslam sanatları alanında önde gelen akademisyenlerden biridir. 1965 yılında İstanbul doğan Keskiner, çocukluğundan beri Osmanlı minyatürlerine ilgi duymuş, bu tutkusunu Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi'nde sanat tarihi bölümünde lisans eğitimiyle pekiştirmiştir. Yüksek lisansını aynı üniversitede tamamlayan Keskiner, doktora tezini 'Safevi Dönemi Süsleme Sanatlarında Botanik Motifler' üzerine yazmış ve 1995'te doktor unvanını almıştır. Kariyerinin büyük kısmını akademide geçiren yazar, İstanbul Üniversitesi'nde doçent ve profesör olarak görev yapmış, aynı zamanda yurtdışında British Museum ve Louvre'da araştırmacı olarak çalışmıştır. Keskiner'in üslubu, akademik titizlikle birleşen akıcı bir anlatıma sahiptir; karmaşık sanat terimlerini sadeleştirerek geniş bir kitleye hitap eder, ancak derin analizlerden ödün vermez. Eserlerinde sıklıkla görsel analiz ve kültürel bağlamı birleştirir, okuyucuyu hem bilgilendiren hem de estetik bir yolculuğa çıkaran bir yaklaşım benimser. Önemli eserleri arasında, 'Osmanlı Çini Sanatının Evrimi' (2002), 'Minyatürlerde Doğa İmgesi' (2008) ve 'Türk-İslam Motifleri Sözlüğü' (2015) bulunur. 'Hatai: Türk Süsleme Sanatlarında Stilize Çiçekler' ise 2018'de yayımlanmış ve yazarın en kapsamlı çalışmalarından biri olarak kabul edilir. Bu kitap, Keskiner'in 20 yılı aşkın saha araştırmalarının meyvesidir. Ödüllerine gelince, 2010'da Türk Kültürüne Hizmet Ödülü'nü Kültür Bakanlığı'ndan almış, 2014'te ise Uluslararası Sanat Tarihi Derneği'nden En İyi Araştırma Kitabı Ödülü'nü kazanmıştır. Dönem olarak, Keskiner 20. yüzyıl sonu ve 21. yüzyıl başı Türk akademik sanat tarihçiliğinin önemli figürlerindendir; post-modern yaklaşımlarla geleneksel sanatı yorumlayan bir neslin temsilcisidir. Eserleri, sadece Türkiye sınırlarında değil, Orta Doğu ve Avrupa'da da referans alınır. Keskiner, kadın akademisyen olarak erkek egemen bir alanda öncü olmuş, genç araştırmacılara mentorluk yapmıştır. Röportajlarında, sanatın barış ve kültürel diyalog aracı olduğunu vurgular. Günümüzde emekli olsa da, konferanslar ve seminerlerle aktifliğini sürdürmektedir. Biyografisi, sanat tutkusuyla şekillenmiş bir hayatı yansıtır; örneğin, çocukken babasının kütüphanesindeki eski albümlerdeki motifleri kopyalayarak başlamış bu yola. Keskiner'in önemi, Türk sanatını global bir bağlamda konumlandırmasından gelir; eserleri, oryantalist bakışın ötesine geçerek özgün bir perspektif sunar.